De gemeente Nieuwkoop heeft de ambitie om een duurzame gemeente zijn. Een ambitie die uitdagend is. Een ambitie die de gemeente niet alleen kan waarmaken. Daarom is het belangrijk dit samen met bedrijven en de samenleving op te pakken. Door gezamenlijk duurzaamheid optimaal te ontwikkelen, kan iedereen een steentje bijdragen aan een duurzame samenleving.

Wat is duurzaamheid?

Duurzaamheid houdt in dat bij we bij alle nieuwe ontwikkelingen, plannen en activiteiten zoeken naar een optimale balans tussen de sociale, ecologische en economische gevolgen daarvan, ofwel we wegen de consequenties voor ‘people’, ‘planet’ en ‘profit’ tegen elkaar af. Duurzaamheid houdt ook solidariteit in. Solidariteit tussen huidige en toekomstige generaties. Onze huidige welvaart mag er niet toe leiden dat we onze kinderen met enorme problemen (zoals een vervuild milieu of grote financiële schulden) opzadelen.

Duurzaamheidsagenda 2015-2018

De Duurzaamheidsagenda is de nota van de gemeente Nieuwkoop, waarin op een gestructureerde manier inzicht wordt gegeven in de stand van zaken en toekomstige activiteiten op het gebied van duurzaamheid. De agenda is bedoeld om partijen bij elkaar te brengen, bewustwording te creëren en om elkaar te inspireren. Met de agenda willen we een samenwerking tot stand brengen tussen gemeente, bedrijven en inwoners om meer resultaat te behalen op het gebied van duurzaamheid in ons streven naar een goede balans tussen economie en ecologie.

Als gemeente zijn wij er van overtuigd dat samenwerking bij het behalen van duurzaamheidsdoelstellingen loont. Wij zien grote voordelen in een gezamenlijke aanpak met ons bedrijfsleven en onze inwoners. We werken daarbij van buiten naar binnen. Ten aanzien van duurzaamheid kiezen we dus heel bewust voor een werkwijze gericht op samenwerken tussen gemeente, bedrijfsleven en inwoners met als doel de gemeente te verduurzamen. De Duurzaamheidsagenda is een uitnodiging tot deze samenwerking.

Actieprogramma Duurzaamheid

De Duurzaamheidsagenda is vertaald in een actieprogramma Duurzaamheid 2016-2018. Dit actieprogramma is opgebouwd aan de hand van een zestal thema’s

• Duurzaam vastgoed
• Duurzaam werken
• Duurzame mobiliteit
• Afvalbeleid
• Intern beleid
• PR / Communicatie

Bij elk thema zijn concrete projecten benoemd. Het thema PR/Communicatie is daarbij een overkoepeld thema en wellicht wel het belangrijkste van de zes. Gebleken is namelijk dat, hoewel de gemeente zelf al een groot aantal maatregelen neemt op het gebied van duurzaamheid, inwoners hiervan niet of nauwelijks op de hoogte zijn. Het is daarom van groot belang om zichtbaarder uit te dragen welke successen er al behaald zijn en welke activiteiten we (nog) willen uitvoeren. We hopen daarmee inwoners en ondernemers te enthousiasmeren voor het thema duurzaamheid en hen aan te zetten tot het treffen van maatregelen en uitvoeren van activiteiten die bijdragen aan een duurzamer Nieuwkoop. Op die manier kan er een netwerk van enthousiaste inwoners en ondernemers ontstaan. Natuurlijk sluiten we ook aan bij landelijke acties en initiatieven, daarbij gebruikmakend van de publiciteit die daaromheen wordt georganiseerd door de initiatiefnemer.

Energietransitie

Bij het klimaatverband van Parijs is afgesproken dat Nederland in 2020 20% minder CO2 uitstoot ten opzichte van 1990, 20% minder energie verbruikt en 16% duurzame energie opwekt. In 2050 moet de CO2 uitstoot met 95% zijn verminderd. Gemeenten hebben een belangrijke voorloperfunctie bij het behalen van deze doelstelling.

Om deze doelstellingen te kunnen halen is het noodzakelijk dat overgestapt wordt van fossiele brandstoffen naar duurzame energie-oplossingen. Dit vraagt ander gedrag en aanpassingen van de economie. Ook heeft dit effect op het landschap en de ruimtelijke inrichting. De weg naar een energieneutraal Nederland wordt de 'energietransitie' genoemd.

Samen met de veertien gemeenten, de provincie Zuid-Holland, de omgevingsdienst en het Hoogheemraadschap van Rijnland heeft Holland Rijnland een regionaal Energieakkoord opgesteld, dat de energietransitie op regionaal niveau en het overstappen van fossiele bronnen op hernieuwbare energiebronnen tot stand moet brengen.
Het realiseren van de Energieakkoord loopt langs de uitvoeringslijnen energiebesparing, warmte en bodemenergie,  zonnepanelen op daken, ruimte en energie (onderverdeeld naar zonnevelden en windenergie), Greenports en energietransitie en mobiliteit en energietransitie. De gemeentelijke duurzaamheidsagenda 2015 - 2018 met bijbehorend programma 2016 - 2018 van de gemeente Nieuwkoop sluiten goed aan op de Europese, landelijke en regionale ambities.

Onze gemeente heeft in 2017 het akkoord ondertekend. Nieuwkoop is trekker van de uitvoeringslijn Ruimte en Energie en deelnemer bij de uitvoeringslijnen Zonnepanelen op daken en Greenports en energietransitie.

Daarnaast is het aan elke individuele gemeente afzonderlijk om zelf (of in intergemeentelijk verband) te komen tot het treffen van maatregelen c.q. het uitvoeren van projecten waarmee de landelijke doelstellingen voor 2020 en 2050 kunnen worden behaald.

Omdat het veelal zal gaan om (op dit moment nog) onrendabele investeringen wordt er in de reeds bestaande reserve duurzaamheid in de periode tot en met 2021 gefaseerd een bedrag van
€ 2.000.000 gestort. Uit dit fonds zou bijvoorbeeld de onrendabele top van veelbelovende warmtetransitie- en duurzame energieprojecten kunnen worden gefinancierd. Te denken valt daarbij uit het realiseren van solar-velden of de aanleg van warmtenetten / infrastructurele maatregelen nodig voor collectieve energieoplossingen in de gebouwde omgeving zoals bijvoorbeeld het mogelijk benutten van restwarmte vanuit de RWZI Nieuwveen voor de Verwondering. Het fonds behoeft nog nadere uitwerking.

Borging Duurzaamheid binnen de organisatie

Van de gemeente wordt een actieve rol verwacht op het gebied van duurzaamheid om in de samenwerking met het bedrijfsleven en inwoners te komen tot resultaten. Bewustwording, samenwerking en sturing zijn daarbij van groot belang. Bewaking van de voortgang, het toedienen van af en toe wat smeerolie, het inspireren en stimuleren en zo nodig faciliteren en ondersteunen van de veelheid aan acties met een divers karakter is een belangrijke succesfactor. Daarom is binnen de gemeentelijke organisatie structureel formatie vrijgemaakt voor een duurzaamheids-makelaar die tevens het 'Duurzaamheidsgezicht' is van de gemeente. Waar medewerkers, inwoners, ondernemers, bedrijven en verenigingen terecht kunnen met vragen en ideeën. Die verbanden legt tussen lopende projecten en initiatiefnemers. Maar ook een makelaar die inhoudelijk weet waar hij of zij het over heeft, op de hoogte is van de meest actuele ontwikkelingen, kennis heeft van subsidies etc. en die er voor zorgt dat met gerichte communicatie zichtbaar wordt wat er al gebeurt en gaat gebeuren op het gebied van duurzaamheid om daarmee inwoners, instellingen en bedrijven te verleiden om hun bijdrage te leveren aan een duurzaam Nieuwkoop.

Monitoring en evaluatie

In de begrotingscyclus zijn diverse momenten (voor- en najaarsnota, jaarrekening) waarin de raad kan worden geïnformeerd omtrent de behaalde resultaten.